تفاوت وایرلس با وای فای

تفاوت وایرلس با وای فای چیست؟

تفاوت وایرلس با وای فای چیست؟ “وایرلس” (Wireless) و “وای فای” (Wi-Fi) دو اصطلاح هستند که اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد. درک این تفاوت‌ها به شما کمک می‌کند تا عملکرد شبکه‌های بی‌سیم را بهتر درک کنید.

وایرلس (Wireless) چیست؟

مثال‌هایی از فناوری‌های وایرلس:

• بلوتوث (Bluetooth): برای اتصال دستگاه‌ها در فواصل کوتاه (مانند هدفون به تلفن، کیبورد به کامپیوتر).
• شبکه‌های سلولی (Cellular Networks): مانند 2G, 3G, 4G, 5G که برای ارتباطات تلفن همراه و اینترنت موبایل استفاده می‌شوند و برد وسیعی دارند.
• ماورای بنفش (Infrared): در گذشته برای کنترل از راه دور تلویزیون‌ها استفاده می‌شد و نیاز به دید مستقیم داشت.
• وایمکس (WiMAX): یک فناوری بی‌سیم با برد وسیع‌تر از وای فای که برای ارائه اینترنت در مناطق گسترده‌تر (مثلاً شهری) طراحی شده بود.
• RFID (Radio-Frequency Identification): برای شناسایی اشیا از طریق امواج رادیویی (مانند کارت‌های مترو یا برچسب‌های کالا).
• وای فای (Wi-Fi): که یکی از انواع محبوب فناوری‌های وایرلس است.

ویژگی‌های کلی فناوری‌های وایرلس:

• عدم نیاز به کابل: مهم‌ترین ویژگی که امکان تحرک و انعطاف‌پذیری را فراهم می‌کند.
• انتقال از طریق امواج: استفاده از طیف‌های مختلف امواج الکترومغناطیسی.
• تنوع بالا: شامل طیف گسترده‌ای از فناوری‌ها با کاربردهای متفاوت.

وای فای (Wi-Fi) چیست؟

بر خلاف تصور رایج، نام وای فای (Wi-Fi) مخفف “Wireless Fidelity” نیست. این عبارت در واقع توسط شرکت مشاوره برندینگ Interbrand در سال ۱۹۹۹ ابداع شد تا نام پیچیده و فنی “IEEE 802.11” را که استاندارد اصلی وای فای است، برای عموم مردم ساده و جذاب‌تر کند. این نام‌گذاری موفقیت‌آمیز بود و به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت. وای فای نه تنها یک نام ساده‌شده، بلکه به خودی خود یک استاندارد مشخص در دنیای فناوری‌های بی‌سیم است. هدف اصلی آن ایجاد شبکه‌های محلی بی‌سیم (WLAN) است؛ یعنی شبکه‌هایی که دستگاه‌ها را در یک محدوده کوچک‌تر، مانند خانه، اداره، یا کافی‌شاپ، بدون نیاز به کابل‌های فیزیکی به یکدیگر و به اینترنت متصل می‌کنند.

این تمایز بین وایرلس و وای فای بسیار مهم است: وای فای زیرمجموعه‌ای از وایرلس است. به عبارت دیگر، هر دستگاه یا ارتباطی که از وای فای استفاده می‌کند، قطعاً یک نوع ارتباط وایرلس را تجربه می‌کند، چرا که بدون سیم و از طریق امواج رادیویی داده‌ها را جابجا می‌کند. اما برعکس این قضیه صادق نیست؛ تمام فناوری‌های وایرلس لزوماً وای فای نیستند.

برای مثال، بلوتوث (که برای اتصال هدفون به گوشی استفاده می‌شود)، یا شبکه‌های سلولی (مانند 4G و 5G که اینترنت موبایل را فراهم می‌کنند)، همگی نمونه‌هایی از فناوری‌های وایرلس هستند که از سیم استفاده نمی‌کنند، اما هیچ‌یک وای فای محسوب نمی‌شوند. این شباهت و تفاوت بین این دو مفهوم، درک دقیق‌تر ما از دنیای ارتباطات بی‌سیم را ممکن می‌سازد.

3d rendering router with blue wi-fi sign

نحوه عملکرد وای فای:

وای فای از امواج رادیویی در باندهای فرکانسی 2.4 گیگاهرتز و 5 گیگاهرتز (و جدیداً 6 گیگاهرتز در Wi-Fi 6E و Wi-Fi 7) برای انتقال داده استفاده می‌کند. یک دستگاه مرکزی به نام روتر بی‌سیم (Wireless Router) سیگنال‌های اینترنت را از مودم دریافت کرده و آن را به صورت امواج رادیویی در محیط پخش می‌کند. دستگاه‌های دارای قابلیت وای فای (مانند لپ‌تاپ، گوشی هوشمند، تبلت، تلویزیون هوشمند) می‌توانند این امواج را دریافت کرده و به شبکه متصل شوند.

ویژگی‌های اصلی وای فای:

• استاندارد مشخص: مبتنی بر سری استانداردهای IEEE 802.11 (مانند 802.11a/b/g/n/ac/ax/be).
• کاربرد اصلی: ایجاد شبکه‌های محلی بی‌سیم و اتصال به اینترنت در منازل، ادارات، مکان‌های عمومی (هات‌اسپات).
• برد محدود: معمولاً برد آن در حد ده‌ها متر است (مثلاً در یک خانه یا دفتر کار).
• سرعت بالا: سرعت انتقال داده در وای فای به طور معمول بسیار بالاتر از سایر فناوری‌های وایرلس کوتاه برد مانند بلوتوث است و برای دسترسی به اینترنت پرسرعت مناسب است.
• امنیت: دارای پروتکل‌های امنیتی مختلف مانند WEP, WPA, WPA2, WPA3 برای رمزنگاری داده‌ها و جلوگیری از دسترسی غیرمجاز.

جدول مقایسه وایرلس و وای فای

جمع‌بندی

تفاوت وایرلس با وای فای در سطح انتزاع و گستردگی آن‌ها است. وایرلس یک مفهوم جامع و چتری برای هرگونه ارتباط بدون سیم است، در حالی که وای فای یک تکنولوژی و استاندارد خاص در زیرمجموعه وایرلس است که برای ایجاد شبکه‌های محلی بی‌سیم و اتصال به اینترنت طراحی شده است. به زبان ساده‌تر، همه وای فای‌ها وایرلس هستند، اما همه وایرلس‌ها وای فای نیستند.